Από το “Baby, it’s cold outside” μέχρι το “Τούλι για τον Χριστούλη”, τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια είναι κάτι παραπάνω από μια ηχητική μπάντα που συνοδεύει τις μέρες των εορτών. Ξεκινώντας να ακούγονται στα μαγαζιά (και στα σπίτια μας) δειλά-δειλά ήδη από τα μέσα του Νοεμβρίου, τα τραγούδια αυτά από τη μία μας ωθούν στο αρχαϊκό μας, παιδικό παρελθόν και, από την άλλη, μας θέτουν σε ένα παρόν που κάθε φορά μεταβάλλεται. Τα τραγούδια άλλωστε φαίνεται σαν πάντα να αλλάζουν, όσο διαφορετικές είναι και οι συνθήκες της ζωής μας.
Θυμάμαι ότι πήγαινα Δημοτικό όταν άκουσα για πρώτη φορά το “All I want for Christmas is you” της Mariah Carey. Μάθαμε αυτό το τραγούδι στο φροντιστήριο Αγγλικών ως, κατά κάποιον τρόπο, μέρος του μαθήματος και είχα περίπου καταλάβει ότι η Mariah ήθελε μόνο τον αγαπημένο της ως δώρο για τα Χριστούγεννα. Και μεις, ως παιδιά, παρόλο που δεν κατανοούσαμε ακριβώς τι σημαίνει η ερωτική αγάπη, νιώθαμε το τραγούδι. Από τότε, το κομμάτι αυτό το έχω ξαναακούσει σε εμπορικά κέντρα, σε κάποιο κλαμπ της Πράγας, σε εγχώρια επαρχιακά και αστικά μπαρ και σε χριστουγεννιάτικες μαζώξεις με φίλους. Κάθε φορά, επανασυνδέομαι με εκείνο το παιδί στο φροντιστήριο Αγγλικών- αλλά και με έναν ενήλικα του οποίου το αίσθημα και η επιθυμία πάλλονται στο τώρα.
Η τέχνη, χαμηλή ή υψηλή, κατέχει την τέχνη του να μας διαμοιράζει σε όλες μας τις βιογραφικές εποχές ταυτόχρονα.
Γι’ αυτό και μεις, στον παρακάτω οδηγό, καλύπτουμε όλα τα ωραία χριστουγεννιάτικα τραγούδια για να ακούσετε μαζί με αγαπημένους φίλους, συγγενείς ή με τα παιδιά σας. Αφήστε αυτό το ηχητικό φόντο να πλουτίσει την εμπειρία και τη μνήμη με νέες ερμηνείες και μελωδίες. Όπως και μεις κάθε Χριστούγεννα, έτσι και η γυμνή ζωή ζεσταίνεται λίγο με την τέχνη.
Αν βλέπετε αυτό το άρθρο επειδή είστε οι οικοδεσπότες του φετινού ρεβεγιόν και ψάχνετε την ιδανική playlist για τους καλεσμένους σας, τσεκάρετε και τις καλύτερες συνταγές για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι σας.
Τι κάνει τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια να ακούγονται “χριστουγεννιάτικα”;
Πριν περάσουμε στις προτάσεις μας, πρέπει να λύσουμε μια απορία βγαλμένη από τα βάθη του internet και να τη μοιραστούμε μαζί σας. Ως γνωστόν, το internet είναι ο τόπος της υπερανάλυσης και των άκυρων ερωτήσεων. Γι’ αυτό, όταν αναρωτιόμασταν “ποιο να είναι άραγε εκείνο το στοιχείο που κάνει τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια να ακούγονται χριστουγεννιάτικα” είδαμε ότι δεν ήμασταν οι μόνοι που είχαμε αυτή την απορία.
Υπάρχουν βέβαια πολλές θεωρίες πάνω στο ζήτημα– το reddit είναι ο μάστερ στο να συγκεντρώνει κόσμο που θέλει να αναπτύξει τις σκέψεις του για τα πιο περίεργα θέματα. Αν μπορούμε να πούμε ότι καταλήγουμε σε κάποια στοιχεία που φαίνεται να είναι κοινά στα περισσότερα χριστουγεννιάτικα τραγούδια και δίνουν αυτόν τον μελομακαρονίστικο τόνο στις γιορτές μας, μάλλον αυτά είναι τα εξής:
- Στίχοι: ίσως το πιο προφανές. Φυσικά αν ένα τραγούδι μιλάει για τον Άγιο Βασίλη, τη φάτνη, τον Ρούντολφ ή ακόμη και για πιο γενικά στοιχεία των Χριστουγέννων όπως το κρύο, τα χιόνια και τα έλκηθρα, μπαίνει αυτομάτως στα χριστουγεννιάτικα classics.
- Μελωδία και Ρυθμός: εδώ μπαίνουμε σε πιο αναλυτικά μονοπάτια. Εννοείται ότι ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι πρέπει στιχουργικά να αναφέρεται στις γιορτές με κάποιον τρόπο, όμως το λυρικό περιεχόμενο δεν αρκεί. Ο Joe Bennet, μουσικολόγος του Πανεπιστημίου Berkeley, ανακάλυψε ότι, μουσικά, το κοινό των χριστουγεννιάτικων τραγουδιών είναι ότι γράφονται σε μείζονα μουσική κλίμακα (δηλαδή μελωδίες που δίνουν αυτόν τον χαρούμενο τόνο) και συνήθως είναι γραμμένα σε ρυθμό 4/4 που δίνει στα τραγούδια αυτό το ρυθμικό, swing στοιχείο.
- Ηχητικά εφέ: Γράψατε τους στίχους, επενδύσατε το τραγούδι με μουσική σε μείζονα κλίμακα και χαρούμενο ρυθμό, τι λείπει; Σύμφωνα με τον Bennet, αν στο τραγούδι ακούγονται και καμπανάκια ή μια χορωδία γκόσπελ, τέλος, φωνάζει Χριστούγεννα.
Ξένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια
Ξεκινάμε δυναμικά τη λίστα μας με ξένα τραγούδια που έχουμε αγαπήσει και, όσες χρονιές και να ξανακούσουμε, δε φεύγουν ποτέ από το repeat κατά την εορταστική περίοδο.
Last Christmas – Wham
Αυτό το κλασικό χριστουγεννιάτικο τραγούδι του συγκροτήματος Wham!, στο οποίο συμμετείχε ο ταλαντούχος George Michael, είναι η απόλυτη μίξη εορταστικής ατμόσφαιρας, καψούρας αλλά και ενδυνάμωσης. Ο τραγουδιστής, τα προηγούμενα Χριστούγεννα, βίωσε την ερωτική ματαίωση από το αγαπημένο πρόσωπο, όμως αυτές τις γιορτές θα δώσει την καρδιά του σε κάποιον που πραγματικά να αξίζει.
Baby It’s Cold Outside – Idina Menzel & Michael Bublé
Φυσικά μπορείτε να ακούσετε αυτό το υπέροχο χριστουγεννιάτικο κομμάτι στην κλασική του εκδοχή, τραγουδισμένο από τον Dean Martin. Εμείς σας δίνουμε εδώ μια πιο μοντέρνα διασκευή του γνωστού κομματιού, που όμως διατηρεί και τον τζαζ τόνο που έχουν τα κλασικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Ο Michael Buble -τον λες και έναν από αυτούς που τραγουδάνε τα Χριστούγεννα άψογα- θέλει να πείσει την αγαπημένη του να μείνει μαζί του στο σπίτι, γιατί ίσως και να πουντιάσει έξω. Ίσως και να θέλει να την πείσει επειδή θέλει να περάσει περισσότερο χρόνο μαζί της στις γιορτές, ποιος ξέρει.
Jingle Bell Rock – Daryl Hall & John Oates
Τι να πει κανείς για αυτό το κομμάτι; Είναι ίσως το απόλυτο τραγούδι για να στήσουμε μια χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα: οι στίχοι, ο ανατατικός ρυθμός και η παιχνιδιάρικη φωνή του Daryl Hall στη συγκεκριμένη εκδοχή, που τόσο πολύ προσθέτει στο “rock” του “jingle bell rock”… δε χρειαζόμαστε τίποτε άλλο. Ίσως μόνο 5-6 μελομακάρονα.
All I Want for Christmas Is You – Mariah Carey
Ξεκινήσαμε αυτό το κείμενο μιλώντας για το συγκεκριμένο τραγούδι, και δε γίνεται να μην το προσθέσουμε σε αυτή τη λίστα με τα κλασικά ξένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Έχει αγαπηθεί τόσο πολύ, που η Mariah Carey το ξαναέβγαλε πριν 4 χρόνια σε νέα εκδοχή. Η ζεστή φωνή της Mariah και οι άρτιες ψηλές της νότες μας γεμίζουν με χαρά κάθε φορά που ακούμε αυτό το τραγούδι. Bonus tip: ίσως να μην είναι και η καλύτερη επιλογή για ένα χριστουγεννιάτικο πάρτι καραόκε, το έχουμ δοκιμάσει.
Santa Baby – Eartha Kitt
Η πανέμορφη soul χροιά της Eartha Kitt είναι ό,τι πρέπει για μια βραδιά στο σπίτι με φίλους τα Χριστούγεννα. Είναι ένα κλασικό, παιχνιδιάρικο χριστουγεννιάτικο κομμάτι με μια κωμική δόση. Αν δεν είχατε παρατηρήσει ποτέ το τι λένε οι στίχοι αυτού του κομματιού, είναι κάτι σαν ένα ανορθόδοξο γράμμα στον Άγιο Βασίλη: η τραγουδίστρια ζητά ένα αμάξι, ένα γιοτ, χρήματα και κοσμήματα από τα Tiffany’s– και μάλιστα παρακαλάει τον Άγιο Βασίλη να βιαστεί να φέρει όλα αυτά τα δώρα κάτω από το δέντρο της.
Χριστουγεννιάτικα τραγούδια για παιδιά
Είναι γεγονός ότι τα Χριστούγεννα μας κάνουν όλους παιδιά. Τα παιδιά χριστουγεννιάτικα τραγούδια είναι χαρούμενα αλλά συνήθως φέρουν και σοβαρά μηνύματα για την αγάπη, τη γενναιοδωρία και την ελπίδα. Με αυτή την έννοια, συνδυάζουν το τραγούδισμα και το χορό με μια εκπαιδευτική αξίωση που μεταδίδει στα παιδιά μας πολύτιμες αξίες. Παρακάτω, ακολουθεί μια λίστα με επιλογές από τα καλύτερα χριστουγεννιάτικα τραγούδια για τους μικρούς μας φίλους.
Άγια Νύχτα
Ένα πραγματικά ανατριχιαστικό χορωδιακό κομμάτι που φέρει το κατανυκτικό μήνυμα των Χριστουγέννων. Τα Χριστούγεννα σημαίνουν ειρήνη και ελπίδα και, παρόλο που το συγκεκριμένο κομμάτι είναι μελωδικά ήρεμο, είναι ταυτόχρονα εμβολιασμένο με την έννοια του φωτός και της ελπίδας που φέρνει η γέννηση του Χριστού.
Ρούντολφ το Ελαφάκι
Το τραγούδι αυτό είναι μια ιστορία για τον Ρούντολφ, το ελάφι με την κόκκινη μύτη, που βοηθά τον Άγιο Βασίλη να οδηγήσει το έλκηθρό του μέσα στη νύχτα. Τα παιδιά χορεύουν πάντα με αυτό το ανεβαστικό κομμάτι με την κωμική φωνή του Άγιου Βασίλη που απευθύνεται στο ελαφάκι λέγοντας “Ρούντολφ είσαι συ σοφός, κρύβεις μέσα σου το φως”.
Santa Claus is coming to town
Το τραγούδι αποπνέει την αίσθηση της εορταστικής ατμόσφαιρας και ενισχύει τη μαγεία των Χριστουγέννων. Με το γλυκό και μελωδικό του ρυθμό, το “Santa Claus Is Coming to Town” έχει καταφέρει να γίνει σχεδόν παράδοση κάθε χρόνο, δημιουργώντας μια ευχάριστη και γεμάτη χαρά ατμόσφαιρα για μικρούς και μεγάλους. Ο Άγιος Βασίλης ελέγχει τη συμπεριφορά των παιδιών: naughty or nice;
Χριστουγεννιάτικα τραγούδια Ελληνικά
Για τους λάτρεις των εγχώριων κομματιών, έχουμε κάνει και μια λίστα με ελληνικά τραγούδια για τα Χριστούγεννα. Είτε πιο ρομαντικά είτε πιο κωμικά είτε τραγούδια για τη στιγμή που έχει πια ανάψει το κέφι, αξίζει να προσθέσετε στην playlist σας για τα Χριστούγεννα και λίγους δικούς μας καλλιτέχνες.
Φέτος τα Χριστούγεννα – STAN
“Φέτος τα Χριστούγεννα για μένα/ δεν θα είναι ίδια με παλιά/ θα χω εσένα και εσύ εμένα/ κι όλα θα’ ναι τότε μαγικά”, τραγουδάει με τη μελωδική, λίγο R&B φωνή του ο Stan. Είναι ένα ρομαντικό τραγούδι που αναφέρεται σε μια σχέση εξ αποστάσεως. Συνήθως, λόγω της απόστασης, το ζευγάρι δεν περνάει την εορταστική περίοδο μαζί. Φέτος όμως αυτό θα αλλάξει.
Χριστούγεννα – Φοίβος Δεληβοριάς
Ένα κομμάτι με πολλές χριστουγεννιάτικες αναφορές, όμως πιο στοχαστικό. Σε αυτή τη μεταιχμιακή εποχή του χρόνου, ο Δεληβοριάς αναστοχάζεται τις παιδικές του γιορτινές αναμνήσεις, αποδομεί τους μύθους που έχουν πλαισιώσει τα Χριστούγεννα και σκαλίζει την ερωτική του σχέση. Καταλήγει χωρίς απολογίες: “Χριστούγεννα/ Χωρίς αυτά ο χρόνος δεν ξεκινά/ Βοσκούς μαζεύω μάγους από μακριά/ Γιορτάζω για ν’ αλλάξουμε οριστικά/ Χρόνια πολλά/ Χωρίς να προσποιούμαι τίποτα πια”. Μια κάποια ταύτιση.
Χριστούγεννα – Δέσποινα Βανδή
Ας κλείσουμε αυτή τη λίστα με ένα κλασικό, σχεδόν καλτ τραγούδι για τα Χριστούγεννα. Το πιο αστείο με αυτό το κομμάτι είναι ότι πλέον συνηθίζεται να παίζεται ακόμα και σε beach bar το καλοκαίρι, ανακατεύοντας ειρωνικά τις εποχές του χρόνου. Το “Βλέπω τον Άι-Βασίλη να μου χαμογελάει/ κι η έλλειψή σου δυο φορές με πονάει”, τραγουδισμένο με πόνο και καψούρα, ίσως είναι ό,τι πιο παράδοξο και αστείο ακούμε σε χριστουγεννιάτικο κομμάτι κάθε χρόνο.
Bonus: εναλλακτικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια
Για κάθε δράση ελλοχεύει μια αντίδραση. Ειδικά όταν μιλάμε για μια τόσο μεγάλη και πολυτραγουδισμένη γιορτή όπως τα Χριστούγεννα -πραγματικά ένα ετήσιο πολιτισμικό γεγονός- είναι λογικό μεγάλοι τραγουδοποιοί να έχουν βγάλει και κομμάτια που να κινούνται στις παρυφές του εορταστικού κλίματος: αντι-χριστουγεννιάτικα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, τραγούδια με περισσότερη σκέψη που ούτως ή άλλως εγείρει το πνεύμα των εορτών ή απλώς κομμάτια που με κάποιον περίεργο τρόπο κάνουν αναφορά στα Χριστούγεννα, δεν μπορούν να λείπουν από τη λίστα μας.
Πρωτοχρονιές του ραδιοφώνου – Διονύσης Σαββόπουλος
Ένα τραγούδι από τον δίσκο “Ο Χρονοποιός” του 1999 που κάνει ό,τι καταφέρνει κάθε μεγάλη τέχνη: φέρνει συγκινήσεις από έναν προσωπικό και συλλογικό χρόνο που, χωρίς το τραγούδι, δε θα ξέραμε ότι υπάρχει. Τα θέματα που πιάνει εδώ ο Σαββόπουλος είναι οι γιορτές των παιδικών χρόνων, η ενηλικίωση, η ευθύνη, ο χρόνος που περνά και οι ερμηνείες που του δίνουμε, το ξεπέρασμα της προηγούμενης γενιάς και των αξιών της. Ισορροπεί στη λεπτή γραμμή μεταξύ προσωπικού και πολιτικού και μας προτάσσει να σκεφτούμε ξανά το μέλλον, με τους δικούς μας όρους: “Πάει ο καιρόσ που οι δικοί σας/ Σκηνοθετούσαν την γιορτή σας/ Και είσ’ εσύ που πρέπει τώρα/ Να υψώσεισ τησ γιορτήσ τα δώρα”.
Τα Χριστούγεννα σημαίνουν – Ημισκούμπρια
Εδώ επίσημα μπορούμε να πούμε ότι, με αυτό το κομμάτι έρχεται το πνεύμα των αντι-Χριστουγέννων. Τα Ημισκούμπρια είναι βασιλιάδες στη μουσική κωμωδία– πάντα με πολιτική συνείδηση: η φτώχεια, η ακρίβεια, η υποκρισία των τηλεοπτικών καναλιών και των οικογενειακών σχέσεων, η γιορτινή υπερκατανάλωση και η φθηνή, επιφανειακή διασκέδαση- τίποτε δεν ξεφεύγει από το άγρυπνο κριτικό μάτι των Ημισκουμπρίων. Ανάμεσα σε όλα τα αστεία και τα ραπ punchlines βέβαια, ο στίχος “Χριστός γεννάται σήμερα στης Βηθλεέμ την πόλη/ Εκεί κοντά στις περιοχές που σκοτώνονται όλοι” μοιάζει πιο επίκαιρος από ποτέ.
4th Dimension – Kanye West
Κλείνουμε τη λίστα με το πιο κουλό τραγούδι. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι αυτό το κομμάτι ουδεμία σχέση έχει με τα Χριστούγεννα. Για κάποιο λόγο όμως, ο Kanye West έχει χρησιμοποιήσει ως sample το κομμάτι “What Will Santa Claus Say (When He Finds Everybody Swingin’)” του Louis Prima. Πριν αρχίσει λοιπόν να φλεξάρει τα Lacoste του, ο Kanye ξεκινά το τραγούδι με το σκοτεινό, σχεδόν παιδικό τραγούδι που, με μια περίεργη κιθάρα, λέει: “Down the chimney, he will come/ With his great big smile/ And you’ll find that even the kiddies/ Are swingin’ in the latest style”.
Εσύ ήξερες ότι…χριστουγεννιάτικα τραγούδια edition
Τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια είναι γεμάτα από ενδιαφέροντα και αξιοπερίεργα facts! Εδώ σου έχουμε μερικά που ίσως να μην ήξερες:
- Το “Silent Night“, το οποίο γράφτηκε το 1818 στην Αυστρία, έχει μεταφραστεί σε πάνω από 300 γλώσσες και διαλέκτους, καθιστώντας το το πλέον γνωστό και δημοφιλές χριστουγεννιάτικο τραγούδι στον κόσμο.
- Παρά το γεγονός ότι το “Jingle Bells” είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια, αρχικά γράφτηκε το 1857 από τον James Lord Pierpont ως τραγούδι για την ημέρα του Αγίου Στεφάνου (26 Δεκεμβρίου) και όχι για τα Χριστούγεννα. Η εορταστική του σύνθεση όμως το έκανε να συνδεθεί άμεσα με τις γιορτές.
- Ο Άγιος Βασίλης, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα (με την κόκκινη στολή και το άσπρο γένι), είναι εμπνευσμένος από τραγούδια και θρύλους που αναπτύχθηκαν τον 19ο αιώνα. Το γνωστό “Santa Claus Is Coming to Town” (1934) βοήθησε να καθιερωθεί η εικόνα του Άγιου Βασίλη ως ενός διασκεδαστικού, εορταστικού χαρακτήρα.
- Το τραγούδι για τον Ρούντολφ, τον κόκκινο-μύτη ελαφάκι, κυκλοφόρησε το 1949 και γράφτηκε αρχικά ως μέρος μιας διαφημιστικής καμπάνιας για το πολυκατάστημα Montgomery Ward. Εντυπωσίασε τόσο πολύ το κοινό που τελικά έγινε ένα από τα πιο αγαπημένα χριστουγεννιάτικα τραγούδια.
Διαβάστε ακόμη:
Οι κορυφαίες Χριστουγεννιάτικες ταινίες: οι γιορτές θέλουν μύθο
