Δώρο Χριστουγέννων: μάθετε τα πάντα

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όλοι οι μισθωτοί εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που απασχολούνται με σχέση εξαρτημένης εργασίας και με σύμβαση αορίστου ή ορισμένου χρόνου δικαιούνται δώρα εορτών. Σε αυτό το άρθρο, θα εξερευνήσουμε όλες τις πτυχές συγκεκριμένα του Δώρου Χριστουγέννων, απαντώντας σε πάντα επίκαιρα ερωτήματα όπως για το ποιοι είναι οι δικαιούχοι, πώς υπολογίζεται το δώρο των Χριστουγέννων και πότε καταβάλλεται.

Φυσικά, το δώρο Χριστουγέννων είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο οι εργαζόμενοι ανυπομονούν να έρθουν οι γιορτές. Πέρα από το εορταστικό κλίμα με οικογένεια και φίλους, το νόστιμο φαγητό και η εντατικοποίηση των εξόδων στη φωτισμένη πόλη, το δώρο Χριστουγέννων είναι μια ετήσια διευκόλυνση για τον εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και ένα καθιερωμένο εργασιακό δικαίωμα. Εάν έχετε απορίες ή θέλετε να μάθετε λεπτομέρειες σχετικά με τις νομοθετικές ρυθμίσεις που αφορούν το εορταστικό δώρο, διαβάστε αυτό τον πλήρη οδηγό που θα σας λύσει κάθε πιθανό ερώτημα.

Τι δώρα εορτών δικαιούνται οι μισθωτοί

Σύμφωνα με το Άρθρο 1 του ΦΕΚ 742 τ. Β-/9-2-1981, όλοι οι μισθωτοί σε εξαρτημένη σχέση εργασίας που αμείβονται με μισθό ή ημερομίσθιο, δικαιούνται από τον εργοδότη τους:

• Επίδομα εορτών Χριστουγέννων, ίσο με ένα μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 25 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
• Επίδομα εορτών Πάσχα, ίσο με μισό μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 15 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Οι εργαζόμενοι που δικαιούνται τόσο δώρο Χριστουγέννων όσο και δώρο Πάσχα είναι:

1.Οι Νομικοί Σύμβουλοι και Δικηγόροι των πάσης φύσεως νομικών προσώπων, επιχειρήσεων, και εκμεταλλεύσεων που αμείβονται με μισθό.

2. Οι μισθωτοί των γεωργοκτηνοτροφικών επιχειρήσεων, (βουστασίων, λαχανοκήπων, ανθοκήπων, πτηνοτροφείων και λοιπών) εφ’όσον οι σχέσεις τους διέπονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή άλλες πράξεις, από αυτές που αναφέρονται στο Αρθρο 7 της παρούσης ή υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ.

3. Το προσωπικό των γεωργοκτηνοτροφικών εργοστασίων, που ασκούνται από το Δημόσιο, τις Ανώνυμες Εταιρείες, τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις και λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, ανεξάρτητα από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του ΙΚΑ ή από τον καθορισμό των αποδοχών τους με συλλογικές συμβάσεις και λοιπές πράξεις.

4. Οι μισθωτοί που τελούν σε κατάσταση στρατεύσεως.

5. Οι μισθωτοί που διατελούσαν ή διατελούν σε κατάσταση ασθενείας δικαιούνται από τον εργοδότη τους σαν επίδομα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, ποσά ανάλογα με την διάρκεια της εργασιακής τους σχέσεως, μέσα στις χρονικές περιόδους που αναφέρονται στην παράγρ. 2 του Αρθρου 1 της παρούσης, αφού αφαιρεθούν οι ημέρες ασθενείας για τις οποίες έλαβαν επίδομα ασθενείας.

Ποιοι εργαζόμενοι δικαιούνται δώρο Χριστουγέννων

Ωστόσο, για να υπολογίσει ένας εργαζόμενος το ποσό που δικαιούται να λάβει, πρέπει να έχει στο νου του ότι το βασικό κριτήριο για τον υπολογισμό είναι εάν αμείβεται με μισθό ή με ημερομίσθιο.

Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας, σύμβαση αορίστου ή ορισμένου χρόνου σε οποιοδήποτε εργοδότη δικαιούνται Δώρα Εορτών.

Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο υπολογίζεται το ποσό του Δώρου Χριστουγέννων μετρά από την 1η Μαΐου μέχρι την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Βέβαια, το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλεται στο ακέραιο εφόσον η σχέση εργασίας μισθωτού και εργοδότη διήρκησε καθ’ολη τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

Στην περίπτωση που η σχέση εργασίας έχει καλύψει όλο το διάστημα μεταξύ 1ης Μαΐου και 31ης Δεκεμβρίου του έτους, ο μισθωτός με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα δικαιούται ολόκληρο το δώρο που είναι ίσο με ένα (1) μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 25 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Στην περίπτωση όμως που η σχέση μισθωτού και εργοδότη δεν κάλυψε όλο το χρονικό διάστημα που αναφέραμε είτε (1) γιατί ο μισθωτός αποχώρησε οικειοθελώς από την εργασία του είτε (2) γιατί απολύθηκε, δικαιούται παρόλα αυτά να λάβει ένα τμήμα του δώρου που θα αναλογεί στη χρονική διάρκεια που κάλυψε όσο διήρκησε η εργασιακή σχέση. Για αυτή την περίπτωση, ο εργαζόμενος δικαιούται τα εξής:

• 2/25 του μηνιαίου μισθού ή 2ημερομίσθια, αναλόγως με το πώς αμείβεται, για κάθε 19 ημερολογιακές ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης.
• Επίσης, ακόμη και οι μισθωτοί που εργάστηκαν για χρονικό διάστημα μικρότερο των 19 ημερών δικαιούνται επίσης ανάλογο κλάσμα του δώρου.

Ο υπολογισμός του δώρου Χριστουγέννων – γενικές αρχές

Τακτικές αποδοχές

Βάση υπολογισμού του δώρου αποτελούν οι καταβαλλόμενες αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 10η Δεκεμβρίου. Εάν η εργασιακή σχέση λύθηκε πριν από τις ημερομηνίες που έχουμε αναφέρει, το δώρο Χριστουγέννων θα υπολογιστεί βάση των αποδοχών που καταβάλλονταν την ημέρα που λύθηκε η εργασιακή σχέση. Ως καταβαλλόμενος μισθός ή ημερομίσθιο είναι το σύνολο των τακτικών αποδοχών.

Οι τακτικές αποδοχές συμπεριλαμβάνουν τον μισθό ή το ημερομίσθιο αλλά και οποιαδήποτε άλλη παροχή σε διάφορες μορφές (χρήματα ή είδος όπως κατοικία, τροφή κτλ). Όλες αυτές οι μορφές παροχής διατηρούν την ισχύ τους και στην περίπτωση του δώρου Χριστουγέννων, εφόσον ο εργοδότης τις κατέβαλλε ως αντάλλαγμα της παρεχόμενης από τον μισθωτό εργασίας είτε τακτικά (κάθε μήνα) είτε κατ’ επανάληψη είτε περιοδικά είτε κατά μόνο ορισμένα διαστήματα του έτους.

Επίδομα αδείας

Για να υπολογίσουμε το δώρο Χριστουγέννων θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν και την αναλογία με το επίδομα αδείας. Συγκεκριμένα, το επίδομα πολλαπλασιάζεται με το συνολικό ποσό του δώρου Χριστουγέννων που θα καταβληθεί στον μισθωτό επί τον συντελεστή 0,041666. Στις τακτικές αποδοχές των μισθωτών, τις οποίες αναλύσαμε στην προηγούμενη υποενότητα, με βάση τις οποίες υπολογίζεται το δώρο Χριστουγέννων περιλαμβάνεται και το επίδομα αδείας.

Συνεπώς, το δώρο υπολογίζεται σε προσαύξηση με την αναλογία του συντελεστή επιδόματος αδείας που είναι 0,041666. Επομένως, εάν ένας εργαζόμενος δικαιούται λόγου χάρη 900 ευρώ ως αντίτιμο για το δώρο των Χριστουγέννων, υπολογίζει και την προσαύξηση του συντελεστή αδείας που ανεβάζει το δώρο κατά 38 ευρώ (συνολικά 938 ευρώ).

Άλλες αμοιβές

Μαζί με τις τακτικές αποδοχές του μισθωτού και το επίδομα αδείας, συνυπολογίζονται στο δώρο Χριστουγέννων και κάποιες πιθανές επιπρόσθετες αμοιβές. Σε αυτές περιλαμβάνονται:

• Η αμοιβή για την κυριακάτικη εργασία και σε εξαιρέσιμες γιορτές ή σε νυκτερινές ώρες, εφ’ όσον η απασχόληση είναι τακτική και μόνιμη.
• Το τίμημα του χορηγούμενου γάλατος σε ημερίσια βάση.
• Κάθε επιπρόσθετη αμοιβή που χορηγείται από τον εργοδότη οικειοθελώς με στόχο την υψηλότερη παραγωγική απόδοση του μισθωτού όταν επαναλαμβάνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε τακτά χρονικά διαστήματα.
• Τα φιλοδωρήματα που χορηγούνται στους μισθωτούς από τρίτους.
• Τα οδοιπορικά έξοδα, όταν δεν έχουν να κάνουν με υπηρεσιακές μετακινήσεις, δεν υπόκεινται σε απόδοση λογαριασμού και δεν διακόπτονται κατά την διάρκεια ασθένειας ή άδειας.
• Η αμοιβή της νόμιμης υπερωρίας ,εφ’ όσον παρέχεται τακτικά.
• Η αμοιβή της υπερεργασίας, εφ’ όσον η εργασία αυτή πραγματοποιείται τακτικά.
• Η αμοιβή από προμήθειες.
• Το επίδομα μη απουσίας (τακτικότητας).
• Το επίδομα κατοικίας.
• Το επίδομα ισολογισμού, εφ’ όσον πιστώνετα τακτικά κάθε χρόνο.

Πότε καταβάλλεται το δώρο Χριστουγέννων;

Το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλεται το αργότερο μέχρι την 21η Δεκεμβρίου κάθε έτους.

Υπόκειται επίσης σε εισφορές υπέρ ΙΚΑ, Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών. Φυσικά, εάν το επιθυμεί, ο εργοδότης μπορεί να καταβάλλει το δώρο Χριστουγέννων και νωρίτερα από τις 21 Δεκεμβρίου. Φυσικά, τα δώρα εορτών δεν καταβάλλονται σε καμία περίπτωση σε είδος, παρά μόνο σε χρήματα.

Ποιοι χρόνοι συνυπολογίζονται

1. Ο χρόνος υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό δεν αφαιρείται, αλλά αντιθέτως λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του δώρου Χριστουγέννων.
2. Ο χρόνος κατά τον οποίο ένας εργαζόμενος σπουδαστής έλαβε άδεια προκειμένου να συμμετάσχει σε εξετάσεις νοείται κανονικά ως σπουδαστική άδεια και συνυπολογίζεται στην αξία του δώρου.
3. Ο χρόνος άδειας λουτροθεραπείας, εφόσον πάντα υπάρχει γνωμάτευση από ασφαλιστικό οργανισμό, λαμβάνεται επίσης υπόψη.
4. Σε περίπτωση ασθένειας, αφαιρούνται μόνο οι ημέρες που έλαβε επίδομα ασθενείας απ τον Ασφαλιστικό Φορέα. Για παράδειγμα, εάν ένας εργαζόμενος απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθένειας 60 μέρες και πήρε επίδομα ασθένειας από το Ασφαλιστικό του Ταμείο μόνο για 40 ημέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 40 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 60.

Ποιοι χρόνοι δε συνυπολογίζονται

Οι χρόνοι που δεν συνυπολογίζονται στο δώρο Χριστουγέννων είναι:

1. διάστημα κατά το οποίο ο εργαζόμενος απείχε από την εργασία του αδικαιολόγητα ή λόγω άδειας άνευ αποδοχών.
2. ο χρόνος της απουσίας των εργαζομένων για συνδικαλιστική δραστηριότητα , δηλαδή ο χρόνος της συνδικαλιστικής άδειας.
3. σχετικά με τη συμμετοχή σε απεργιακές κινητοποιήσεις, οι ημέρες της απεργίας δεν υπολογίζονται στο χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσης ,γιατί η αποχή του εργαζομένου οφείλεται σε δική του βούληση και δεν μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί σαν δικαιολογημένη απουσία. Η ίδια ρύθμιση ισχύει και για τη συμμετοχή του μισθωτού σε στάσεις εργασίας.

Πώς να υπολογίσετε το δώρο Χριστουγέννων

Σε αυτή την ενότητα, θα δώσουμε έναν αναλυτικό οδηγό για το πώς μπορείτε να υπολογίσετε το δώρο Χριστουγέννων που δικαιούστε, ανάλογα με τη μορφή της σχέσης εργασίας που έχετε συνάψει με τον εργοδότη σας.

Ωρομίσθιοι – υπολογισμός δώρου Χριστουγέννων

Για όσους αμείβονται με ωρομίσθιο ο υπολογισμός γίνεται με βάση το μέρο όρο των αποδοχών του διαστήματος από 1-5-2014 μέχρι 31-12-2014. Οι συνολικές αμοιβές που έλαβε ο μισθωτός μέσα στο διάστημα αυτό διαιρούνται δια του αριθμού των ημερών του διαστήματος αυτού κατά τις οποίες ο μισθωτός εργάσθηκε η διατήρησε αξίωση για τις αποδοχές του. Το ποσό που βρίσκουμε πολλαπλασιάζεται επί τον αριθμό των ημερομισθίων που αναλογούν στη διάρκεια της εργασιακής σχέσης.

Εργαζόμενοι σε σχέση μερικής απασχόλησης – υπολογισμός δώρου Χριστουγέννων

Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται καθημερινά λιγότερες ώρες σε σχέση με τη πλήρη απασχόληση (για παράδειγμα 6ωρο ή 4ωρο) θα λάβουν ως δώρο Χριστουγέννων όσα ημερομίσθια λαμβάνει και ο εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση έχοντας όμως ως βάση υπολογισμού τις μειωμένες αποδοχές και  αναλόγως με τον χρόνο απασχόλησης του από 01/05/2014 έως 31/12/2014.

Εργαζόμενοι με διαλείπουσα εργασία – υπολογισμός δώρου Χριστουγέννων

Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται λιγότερες από 5 ημέρες τη βδομάδα (για τους απασχολούμενους με πενθήμερο) και λιγότερες από 6 ημέρες τη εβδομάδα (για τους απασχολούμενους με 6ήμερο) δικαιούνται δώρο Χριστουγέννων 1 ημερομίσθιο για κάθε 8 πραγματοποιηθέντα ημερομίσθια μέσα στο διάστημα από 01/05/2014  έως 31/12/2014.

Σε όλες τις περιπτώσεις, το ποσό του δώρου προσαυξάνεται με τον συντελεστή αδείας 0,041666.

Επίσης, σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΚΕ.Π.Ε.Α./Γ.Σ.Σ.Ε.) και με βάση το άρθρο 250 παρ. 17 του Αστικού Κώδικα, “οι αποδοχές των Δώρων στον ιδιωτικό τομέα παραγράφονται μετά από 5ετία από το τέλος του έτους που ήταν απαιτητές βάσει του άρθρου 250 παρ. 17 του Αστικού Κώδικα“.

Ενέργειες σε περίπτωση μη καταβολής του δώρου

Τι γίνεται όμως εάν στον μισθωτό δεν καταβληθεί έγκαιρα το δώρο των Χριστουγέννων ή ακόμη και εάν το ποσό δεν καταβληθεί καθόλου; Στον ιδιωτικό τομέα, η καταβολή του δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21/12. Επίσης, η 31η Δεκεμβρίου αποτελεί δήλη ημέρα, δηλαδή προκαθορισμένη ημέρα για την καταβολή χρέους ή άλλης χρηματικής υποχρέωσης στο πλαίσιο καθορισμού του χρόνου εκπληρώσεως της οφειλόμενης παροχής (ΑΠ 40/2002 Ολ.). Με αυτή την έννοια, η 31η Δεκεμβρίου είναι το απώτερο χρονικό σημείο καταβολής του δώρου των Χριστουγέννων.

Εάν λοιπόν το δώρο δεν έχει καταβληθεί μέχρι και την τελευταία μέρα του χρονικού περιθωρίου που είναι η 31η Δεκεμβρίου, ο εργαζόμενος θα πρέπει να απευθυνθεί στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, ώστε να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.  Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.  Για την υποβολή της μηνυτήριας αναφοράς στα αστυνομικά τμήματα ο εργαζόμενος δεν πληρώνει παράβολο. Εάν πάλι ο μισθωτός καταθέσει ατομική μήνυση και όχι σε συνεργασία με την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας, οφείλει να πληρώσει ατομικό παράβολο, το οποίο σε κόστος κυμαίνεται στα 100-150 ευρώ.

Επισημαίνουμε ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.

Υπολογίστε online το δώρο Χριστουγέννων

Ένα online εργαλείο που σίγουρα θα φανεί χρήσιμο σε κάθε εργαζόμενο, είναι οι εφαρμογές που έχει κατασκευάσει η ιστοσελίδα του ΚΕ.Π.Ε.Α./Γ.Σ.Ε.Ε. για τον υπολογισμό τόσο του δώρου Χριστουγέννων όσο και του δώρου Πάσχα.

Μάλιστα, για τον υπολογισμό του δώρου εορτών μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα στην Πλήρη Απασχόληση και της Εκ Περιτροπής Απασχόληση:

Υπολογίστε εδώ το δώρο Χριστουγέννων που δικαιούστε μέσω της online εφαρμογής του ΚΕ.Π.Ε.Α./Γ.Σ.Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, εισάγεστε στην εφαρμογή χρησιμοποιώντας τους ατομικούς σας κωδικούς και υπολογίζετε αυτόματα το ποσό που πρέπει να καταβληθεί στο λογαριασμό σας ως δώρο Χριστουγέννων καταθέτοντας τα στοιχεία του μισθού σας και των ημερομηνιών εντός των οποίων εργαστήκατε καθ’όλη τη διάρκεια του έτους.

Στο παρακάτω βίντεο που έχει δημοσιεύσει το ΚΕ.Π.Ε.Α./Γ.Σ.Ε.Ε. για να απλοποιήσει τη διαδικασία για κάθε μισθωτό, μπορείτε να δείτε με απλά βήματα πώς θα εισέλθετε στην εφαρμογή και θα υπολογίσετε το δώρο Χριστουγέννων: